سازمان بهزیستی، در سال ۵۹ با دستور حضرت امام(ره) و با هدایت و پیگیری شهید دکتر فیاضبخش و جمعی از یاران صمیمیاش، از تجمیع ۱۷ انجمن، نهاد خیریه و عامالمنفعه، تشکیل شد.
این سازمان بدین جهت، بهزیستی نام گرفت که سازماندهندگان آن، از همان ابتدا، زیست بهتر و زندگی رو به آینده را هدف تشکیل آن قرار دادند.
قاعدتا چنین مفهومی، نقشهی راه آیندهی سازمان را گسترده و همچون شاهراه جهتگیری اجتماعی نظام ترسیم میکرد و رویدادها و مسائلی که در سالهای بعد پیش آمد و نقشها و کارکردهای بسیار مهم و اساسی که به این سازمان واگذار گردید، نشان داد که ایدههای بنیانگذاران آن، اصیل و مبتنی بر واقعیت بوده است.
با پیش آمدن تحولات اجتماعی در گسترهی جهانی و گسترش مدرنیته در غرب، مشکلات و مسائل جدیدی در جامعه ایجاد شد و رسانههای جمعی و اجتماعی، یکی پس از دیگری متولد گردیدند و اسباب و ابزار اختلالات فرهنگی و تداخل جدی و مخرب فرهنگ غرب در جوامع اصیل شرقی و مبتنی بر فرهنگ دینی را برای برنامهریزان فرهنگی آن سامان، فراهم نمودند.
اگر چه نمیتوان ادعا کرد که تمام این تحولات و تغییرات و نیز فراهم شدن زمینههای تبادلات گستردهی فرهنگی، ارادی و توطئهآمیز بوده، اما از سوی نمیتوان کتمان کرد که با پیش آمدن این رویدادهای اجتماعی و فرهنگی، دشمنان کشورهای دینی و اسلامی، تلاش کردند از این وضعیت جدید و از دریای مواج این تحولات، ماهی مقصود خود را صید کنند.
تخریب پایههای تمدنی و سنتهای اجتماعی، یکی پس از دیگری آغاز گردید و خطر چنان بزرگ مینمود که رهبر معظم انقلاب، در آن سالها، تهاجم فرهنگی را مطرح و در سنوات بعد، شبیخون فرهنگی و جنگ نرم را به عنوان محور هجمهی فرهنگی اجتماعی به نظام اسلامی، ترسیم فرمودند.
به هر روی، با گذشت سالها و بروز این تحولات بزرگ اجتماعی فرهنگی، اهمیت و کارکرد سازمان بهزیستی، روز به روز برای همگان روشنتر میگردید و برنامهها و فعالیتهایی که توسط مدیران ارشد سازمان بهزیستی در سالهای گذشته تدوین و اجرا گردیده، نشاندهندهی وسعت و اهمیت جایگاه این سازمان است.
زمان گذشت و در برنامهی ششم توسعه، سازمان بهزیستی به عنوان مسؤول و مدیر «سلامت اجتماعی» کشور شناخته و عنوان شد و برونسپاریهای بسیار وسیعی که در راستای فرمایشات رهبر معظم انقلاب و در اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی اتفاق افتاد، نه تنها از اهمیت و جایگاه این سازمان کم نکرد بلکه بر وسعت کارکردها، وظایف و فعالیتهای این دستگاه تخصصی اجتماعی نیز افزوده شد.
اگر چه در سالهای نخست، بهزیستی را صرفا متولی امور معلولین میشناختند و مقداری هم موضوع کودکان بیسرپرست در آن دیده میشد، اما به تدریج، برنامههای بسیار مهمی در حوزهی پیشگیری و سلامت اجتماعی به این سازمان سپرده شد که از جمله میتوان به برنامههای غربالگری آمبلیوپی، شنوایی نوزادان و کودکان، غربالگری اضطراب، غربالگری آسیبها و غربالگری ژنتیک، اشاره کرد.
اضافه بر این، یک رویداد بسیار مهم و اساسی که در حوزهی اجتماعی اتفاق افتاد، تشکیل نهاد فوریتهای اجتماعی بود که جزو فعالیتهای بسیار مدرن سازمان بهزیستی و همتراز با کشورهای پیشرفتهی جهان بود. اورژانس اجتماعی، آنقدر مهم و فوریتی تشکیل و سازماندهی شد که بسیاری از مسائل برنامهای، نیروهای انسانی، تبادلات سازمانی، همکاری بین بخشی و مسائل تشکیلاتی آن، در سنوات بعدی، به تدریج، مورد بررسی و حل و فصل قرار گرفت و با گذشت حدود ۱۵ سال از آغاز فعالیت این نهاد، هنوز هم برخی مسائل آن نیاز به تجدید نظر جدی دارد.
سازمان بهزیستی، یک سازمان تخصصی است که تمام معضلات اجتماعی و آسیبهای خانوادگی، رفتاری، نزاعها، آزارهای زنان، کودکان و سایر رویدادهای جامعهای را به عنوان مسئله و پدیده میبیند و برای کنترل و کاهش آنها فرایند تخصصی تعریف میکند.
در واقع نه تنها در این زمینه، بلکه در سایر بخشهای فعالیت سازمان بهزیستی، مانند مسائل و مشکلات جامعهی معلولین کشور، نیازها، چالشها و مشکلات زنان سرپرست خانوار و خودسرپرست، مسائل ازدواج و طلاق، پیشگیریهای ژنتیکی و کودکان کار و خیابان، مدیریت و محوریت سازمان بهزیستی به عنوان مدیر برنامههای سلامت اجتماعی، مورد پذیرش برخی دستگاهها و سیستمهای اجرایی قرار نگرفته و این سازمان اجتماعی مهم و بزرگ، در اجرای وظایف و برنامههای بسیار حیاتی و مهم خود، با موانع بودجهای، اجرایی، مدیریتهای همگن و تخصصی مواجه است.
خوشبختانه در دوران جدید مدیریتی در سطح کشور و استان، سازمان بهزیستی دو ایدهی «عدالتمحوری در درون سازمان» که شامل کارکنان و مددجویان و خانوادهی بزرگ بهزیستی میشود و نیز «ارتقای منزلت اجتماعی در بیرون» که مشتمل بر معرفی وظایف و کارکردهای به زیستی به جامعه، رسانهها و مسؤولان دستگاههای اجرایی می شود را در اولویت برنامههای خود قرار داده است.
امیدواریم در دههی پیش رو که آغازین سالهای گام دوم انقلاب اسلامی است، با در نظر گرفتن نگاهها و ایدههای بسیار مترقی رهبری معظم انقلاب مبنی بر تحول در همهی زمینههای فکری و عملی از جمله امور اجتماعی که ایشان بارها و بارها بر اهمیت حل آسیبها و مشکلات آن تأکید فرمودهاند، سازمان بهزیستی در جایگاه واقعی خویش قرار گیرد و نیروهای تخصصی، قدرتمند و توانمند این سازمان مهم، بتواند نقش واقعی و متعالی خویش در حل معضلات جامعه ی هدف و نیز آسیبهای اجتماعی را در صحنهی نظام ایفا نماید.
نظر شما